ବିରହ ବେଦନା - ଅନ୍ତର୍ଯ୍ୟାମୀ ସାହୁ

ତୁମ୍ଭେତ ରହିଛ ମୋ ଛାତି ଭିତରେ
     ହୃଦୟ ସ୍ପନ୍ଦନ ହୋଇ,
ତୁମବିନା ମନ ଭଲଲାଗେ ନାହିଁ
    ଦେହ ବିନା ଯେହ୍ନେ ଛାଇ ॥
ନୀରବିନା ସଫରୀରକି ଅବସ୍ଥା
    ଜାଣ ତୁମ୍ଭେ ଭାବଗ୍ରାହୀ,
ଚକ୍ଷୁବିନା କଜ୍ଵଳର କି ମହତ୍ତ୍ୱ
   ମୁହିଁ ତେସନେକ ହୋଇ ॥
ନବବିବାହିତ ପତିପତ୍ନିଙ୍କର
    ବିଚ୍ଛେଦ ଦଶା ଯେମିତି,
ତୁମ୍ଭ ବିନା ନାଥ ମୋହରି ଅବସ୍ଥା
   ଆଜି ହୁଅଇ ସେମିତି ॥
ଶାବକ ପକ୍ଷୀକୁ ମାତା ଛାଡ଼ିଯାଏ
   ଆହାର ଅନ୍ୱେଷଣରେ,
ଶାବକ ଅବସ୍ଥା ସେ ସମୟେ ଯାହା
   ଆଜି ମୁଁ ସେହି ସ୍ଥିତିରେ ॥
ବାଛୁରୀକୁ ଛାଡ଼ି ଗୋମାତା ଚଳଇ
    ନିଜର ଆହାର ପାଇଁ,
ବାଛୁରୀ ଅନାଇ ରହେ ମାତା ପଥ
   ସେପରି ରହିଛି ମୁହିଁ ॥
ଆହେ ଦୟାମୟ ସଦୟ ହୋଇଣ
    କୃପାବାରି ଦିଅ ଢ଼ାଳି ,
ଅଧମ ମୁରୁଖେ କୋଳେଇ ନିଅହେ
    କୃପାମୟ ବନମାଳୀ ॥
ଏତିକି ସୁଦୟା କରହେ ମଣିମା
   ତୁମ୍ଭଠାରେ ଚିତ୍ତ ରହୁ,
ତୁମ୍ଭ ଯଶ ଗୁଣ ନାମାମୃତ ଗାଇ
   ପ୍ରାଣବାୟୁ ଚାଲିଯାଉ ॥

                             ଅନ୍ତର୍ଯ୍ୟାମୀ ସାହୁ
                           ପଲମ, କେସିଙ୍ଗା, କଳାହାଣ୍ତି